Standardy Ochrony Małoletnich w Fundacji Uśmiech Malucha
Książ Wielkopolski 30 kwietnia 2024
Preambuła
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników placówki jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Pracownik placówki traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracownika wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Pracownik placówki, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych danej placówki oraz swoich kompetencji. Niniejszy dokument został stworzony, aby zapewnić naszym wychowankom harmonijny rozwój w atmosferze bezpieczeństwa, akceptacji i szacunku.
Rozdział I
Objaśnienie terminów
- 1
- Pracownikiem placówki jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, wolontariusze, praktykanci i osoby odbywające staż.
- Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18 roku życia.
- Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
- Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinno-opiekuńczy.
- Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika placówki, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
- Osoba odpowiedzialna za Standardy to wyznaczony przez Prezesa Fundacji pracownik sprawujący nadzór nad realizacją Standardów ochrony małoletnich przed krzywdzeniem w placówce.
- Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.
Rozdział II
Zasady bezpiecznych relacji pomiędzy pracownikami Fundacji a dziećmi
- 1
- Pracownicy dbają o bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu na zajęciach i terapiach, monitorują sytuacje i dobrostan dziecka.
- Pracownicy pomagają dzieciom w czynnościach samoobsługowych w zależności od potrzeb dziecka, jego możliwości psychofizycznych i uzgodnień słownych z rodzicami.
- Pomoc dzieciom uwzględnia umiejętności rozwojowe dzieci.
- Pedagodzy/terapeuci prowadzą zajęcia i zabawy zapewniające dzieciom wszechstronny rozwój. Zadania dostosowywane są do potrzeb i możliwości dzieci.
- Pedagodzy/terapeuci wspierają dzieci w pokonywaniu trudności.
- Pedagodzy/terapeuci podejmują działania wychowawcze mające na celu kształtowanie prawidłowych postaw – wyrażanie emocji w sposób niekrzywdzący innych, niwelowanie zachowań agresywnych, promowanie zasad „dobrego wychowania”.
- Dzieci zostają zapoznane z zasadami regulującymi w czasie zajęć grupowych funkcjonowanie grupy uwzględniającymi prawa dziecka.
- Pozytywne zachowania dzieci wzmacniane są poprzez nagradzanie: słowne (pochwała indywidualna, pochwała w obecności dzieci), nagroda rzeczowa, pochwała przekazana rodzicowi.
- W każdej sytuacji dziecko jest informowane o konsekwencji zachowania. Konsekwencją nieodpowiedniego zachowania jest odsunięcie dziecka od zabawy na określony czas, zmiana aktywności, odebranie przywileju.
- Niedopuszczalne są zachowania: cielesne (szarpanie, bicie, popychanie), słowne (wyzywanie, wyśmiewanie), zmuszanie, negowanie uczuć, wyprowadzanie dziecka z sali zajęciowej.
- Bezpośredni kontakt z dzieckiem oparty jest na poszanowaniu intymności dziecka. Zasady bezpośredniego kontaktu z dzieckiem ustalane są z opiekunami z poszanowaniem zdania obu stron.
Rozdział III
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci
- 1
1. Pracownicy Fundacji posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka pracownicy placówki podejmują rozmowę z opiekunami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy.
3. Pracownicy monitorują sytuację i dobrostan dziecka poprzez rozmowy i kontakt z instytucjami, które udzielają pomocy dziecku.
4. Dzieci z niepełnosprawnościami, zwłaszcza z trudnościami w komunikacji, niepełnosprawnością intelektualną, zostaną otoczone szczególną opieką, a w szczególności możliwymi sposobami porozumiewania się danego małoletniego z nauczycielem specjalistą, który zastosuje komunikację zastępczą.
Rozdział IV
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka
- 1
W przypadku podjęcia przez pracownika Fundacji podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji danemu pedagogowi/terapeucie lub Prezesowi Fundacji.
- 2
- Prezes wzywa opiekunów dziecka, którego krzywdzenie podejrzewa oraz informuje ich o podejrzeniu.
- Prezes powinien sporządzić opis sytuacji na terapii/zajęciach i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z dzieckiem, pedagogiem/terapeutą i opiekunami oraz plan pomocy dziecku.
- Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:
1) podjęcia przez Fundację działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej placówki;
2) wsparcia, jakie Fundacja zaoferuje dziecku;
3) skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli zaistnieje taka potrzeba.
- 3
W przypadku podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, przez pracownika placówki, Prezes Fundacji ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej.
- Prezes wzywa opiekunów dziecka, którego krzywdzenie podejrzewa oraz informuje ich o podejrzeniu.
- Prezes powinien sporządzić opis sytuacji na podstawie rozmów z dzieckiem i jego opiekunami, z pracownikiem, wobec którego zachodzi podejrzenie o krzywdzeniu dziecka, nauczycielami, wychowawcą.
- Prezes w przypadku negatywnych zachowań pracownika Fundacji wobec dziecka ustala:
1) plan działania pomocy dziecku, który zawiera wskazania w § 2 pkt. 3.
2) kontrakt z pracownikiem wobec, którego zachodzi podejrzenie o krzywdzeniu dziecka zawierający działania eliminujące nieodpowiednie zachowania oraz konsekwencje,
3) wdraża zaplanowane działania i monitoruje sytuację,
4) sprawdza czy zaplanowane działania przynoszą rezultaty, jeśli tak zakańcza działanie, lecz monitoruje zachowania pracownika sporządzając kartę interwencji Załącznik nr 2,
5) jeśli działania nie przynoszą pozytywnego efektu, Prezes Fundacji podejmuje w stosunku do osoby krzywdzącej dziecko działania dyscyplinarne wynikające z Karty Nauczyciela lub Kodeksu pracy.
4. Prezes Fundacji w przypadku podejrzenia przestępstwa popełnionego przez pracownika na szkodę dziecka na podstawie rozmów z dzieckiem i jego opiekunami:
1) informuje sprawcę zdarzenia o posiadanej relacji ze zdarzenia i sporządza opis sytuacji Załącznik nr 3 oraz ma obowiązek złożenia zawiadomienia na policję lub do prokuratury (obowiązek wynika z art. 304 k.p.k.)
2) ustala plan działania pomocy dziecku i postępuje jak w § 2 pkt. 3, wdraża zaplanowane działania i monitoruje przebieg sytuacji,
3) sprawdza czy zaplanowane działania przynoszą rezultaty, jeśli tak zakańcza działanie, lecz monitoruje zachowania pracownika sporządzając kartę interwencji Załącznik nr 2,
4) jeśli działania nie przynoszą pozytywnego efektu Prezes Fundacji podejmuje w stosunku do pracownika krzywdzącego dziecko działania dyscyplinarne wynikające z Karty Nauczyciela lub Kodeksu pracy.
- 4
1. W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu) Prezes Fundacji powołuje zespół interwencyjny, w skład którego mogą wejść: pedagog/psycholog, terapeuta, wiceprezes, inni pracownicy mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka lub o dziecku (dalej określani jako: zespół interwencyjny).
2. Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku, spełniający wymogi określone w § 2 pkt. 3 Standardów, na podstawie opisu sporządzonego przez pedagoga oraz innych, uzyskanych przez członków zespołu, informacji.
3. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, powołanie zespołu jest obligatoryjne. Zespół interwencyjny wzywa opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające, podczas którego może zaproponować opiekunom zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządza się protokół.
- 5
1. Plan pomocy dziecku jest przedstawiany przez pedagoga/psychologa opiekunom z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.
2. Pedagog/psycholog informuje opiekunów o obowiązku Fundacji zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji:
1) prokuratura/policja w przypadku popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka,
2) uruchomienie procedury NK – zgłoszenie wniosku do zespołu interdyscyplinarnego w przypadku przemocy w rodzinie,
3) sąd rodzinny – przypadki niewłaściwego wykonywania władzy rodzicielskiej, braku porozumienia między rodzicami w kwestiach dotyczących dziecka, zagrożenia dziecka demoralizacją.
3. Po poinformowaniu opiekunów przez pedagoga/psychologa – zgodnie z punktem poprzedzającym – Prezes Fundacji składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, lub przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.
4. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
5. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie.
- 6
1. Z przebiegu interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 2 do niniejszych Standardów. Kartę załącza się do dokumentacji dziecka.
2. Wszyscy pracownicy placówki i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
Rozdział V
Monitoring stosowania Standardów
- 1
1. Prezes Fundacji wyznacza osobę odpowiedzialną za realiazację Standardów ochrony małoletnich w placówce.
2. Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Standardów, za reagowanie na sygnały naruszenia Standardów oraz za proponowanie zmian w Standardach.
3. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadza wśród pracowników placówki oraz rodziców/opiekunów dzieci, raz na 12 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów. Wzór ankiety stanowi Załącznik nr 1 do niniejszych Standardów.
4. W ankiecie pracownicy placówki, rodzice/opiekunowie dzieci mogą proponować zmiany w Standardach oraz wskazywać naruszenia Standardów w placówce.
5. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, dokonuje opracowania wypełnionych przez pracowników placówki, rodziców/opiekunów dzieci ankiet. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje Prezesowi Fundacji.
6. Prezes Fundacji wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom placówki, rodzicom/opiekunom dzieci nowe brzmienie Standardów.
7. Prezes Fundacji zapoznaje rodziców/opiekunów dzieci ze Standardami Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem.
Rozdział VI
Zasady ochrony wizerunku dziecka
- 1
Fundacja Uśmiech Malucha, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
- 2
1. Pracownikowi Fundacji nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.
2. W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, pracownik Fundacji może skontaktować się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
3. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
- 3
1. Upublicznienie przez pracownika Fundacji wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.
2. Pisemna zgoda, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. że umieszczony zostanie na stronie www.youtube.pl w celach promocyjnych).
Rozdział VII
Zasady ochrony danych osobowych dziecka
- 1
1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych.
2. Pracownik Fundacji ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza, oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
3. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
4. Pracownik Fundacji jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych dziecka i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego, powołanego w trybie Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
- 2
Pracownik Fundacji może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka.
- 3
1. Pracownik Fundacji nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani jego opiekunie.
2. Pracownik Fundacji, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może skontaktować się z opiekunem dziecka i zapytać go o zgodę na podanie jego danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody, pracownik placówki podaje przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do opiekuna dziecka.
3. Pracownik Fundacji nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi.
4. Pracownik Fundacji nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik placówki jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
5. Pracownik Fundacji, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może się wypowiedzieć w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna – po wyrażeniu pisemnej zgody przez opiekuna dziecka.
- 4
1. W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia placówki.
Decyzję w sprawie udostępnienia pomieszczenia podejmuje Prezes Fundacji.
2. Prezes Fundacji, podejmując decyzję, o której mowa w punkcie poprzedzającym, poleca sekretariatowi placówki przygotować wybrane pomieszczenie w celu realizacji materiału medialnego w taki sposób, by uniemożliwić filmowanie przebywających na terenie placówki dzieci.
Rozdział VIII
Zasady dostępu dzieci do Internetu
- 1
W Fundacji Uśmiech Malucha nie ma możliwości korzystania z Internetu przez dzieci z uwagi na czas trwania zajęć i terapii i uwzględniając sytuację dzieci niepełnosprawnych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, nie korzystają one z Internetu.
Rozdział VIII
Przepisy końcowe
- 1
1. Standardy ochrony małoletnich wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników Fundacji, opiekunów dzieci w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla pracowników i opiekunów dzieci, poprzez przesłanie tekstu drogą elektroniczną oraz udostępnienie treści Standardów w sekretariacie placówki.
PODSTAWA PRAWNA:
1. Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.)
2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.)
3. Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r., poz. 1606) zmieniające dotychczasową ustawę z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, której tytuł otrzymuje brzmienie „o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich” (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1304 ze zm.).
4. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249).
5. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1138 z późn. zm.).
6. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1375 z późn. zm.).
7. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.) - art. 23 i 24.
8. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.).
Załącznik nr 1 do Standardów Ochrony Małoletnich
Ankieta
monitorująca poziom realizacji Standardów Ochrony Małoletnich
| Czy znasz standardy ochrony małoletnich przed krzywdzeniem obowiązujące w Fundacji, w której pracujesz? | |
| Czy znasz treść dokumentu „Standardy Ochrony Małoletnich”? | |
| Czy potrafisz rozpoznawać symptomy krzywdzenia dzieci? | |
| Czy wiesz, jak reagować na symptomy krzywdzenia dzieci? | |
| Czy zdarzyło Ci się zaobserwować naruszenie zasad zawartych w Standardach Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem przez innego pracownika? | |
| Jeśli tak – jakie zasady zostały naruszone? | |
| Czy podjąłeś/-aś jakieś działania? Jeśli tak, to jakie? | |
| Jeśli nie – dlaczego? | |
| Czy masz jakieś uwagi/poprawki/sugestie dotyczące Standardów Ochrony Małoletnich? (odpowiedź opisowa) |
Załącznik nr 2 do Standardów Ochrony Małoletnich
KARTA PRZEBIEGU INTERWENCJI
Imię i nazwisko dziecka: ……………..…………………………………………………………………………
Przyczyna interwencji: ……………….…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………...
Osoba zawiadamiająca (imię i nazwisko, stanowisko/oddział):
…………………………………………………………………………………………………………………..
| Opis podjętych działań | Data |
|
Spotkanie z rodzicami |
|
|
Forma podjętych działań: · zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa · wniosek do sądu rodzinnego o wgląd w sytuację dziecka/rodziny · powiadomienie Policji · pomoc psychologiczno – pedagogiczna w formie:……………………………………………………………………………….. · inny rodzaj interwencji, jaki…………………………………………………. ……………………………………………………………………………….. |
|
|
Plan pomocy dziecku |
|
|
Działania placówki |
|
|
Działania rodziców |
|
|
Wynik interwencji |
Załącznik nr 3 do Standardów Ochrony Małoletnich
Karta zdarzeń zagrażających dobru małoletniego
| Lp. | Opis zdarzenia – dane dziecka, data podjętej interwencji | Podjęte działania przez placówkę | Skutki zdarzeń | Wykaz korespondencji międzyinstytucjonalnej (numery kancelaryjne, daty) |
|
|
1 - zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa
2 - wniosek do sądu rodzinnego o wgląd w sytuację dziecka/rodziny
3 - wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty”
4 - powiadomienie Policji
5 - pomoc psychologiczno – pedagogiczna w formie:………………………………………………………..
6 - plan wsparcia dziecka
7 - inny rodzaj interwencji, jaki……………………………………………………………………………….
Załącznik nr 4 do Standardów Ochrony Małoletnich
Oświadczenie o zapoznaniu się ze Standardami Ochrony Małoletnich Dzieci
Ja niżej podpisany(-a) oświadczam, że zapoznałem(-am) się z dokumentacją wchodzącą w skład Standardów Ochrony Małoletnich obowiązującą w Fundacji Uśmiech Malucha w Książu Wielkopolskim, którą przyjmuję do wiadomości i do realizacji.
| Lp. | Imię i nazwisko | Data | Podpis | Uwagi |
| 1 | ||||
| 2 | ||||
| 3 | ||||
| 4 | ||||
| 5 | ||||
| 6 | ||||
| 7 | ||||
| 8 | ||||
| 9 | ||||
| 10 |